Święcenie koszyczka
W tradycji chrześcijańskiej, zwyczaj święcenia pokarmów sięga VII wieku. W Polsce wszedł do rytuału Świąt Wielkiej Nocy około XIV wieku.
Święcenie pokarmów kiedyś nie odbywało się w kościołach tak jak ma to miejsce dzisiaj. Dawniej ksiądz osobiście odwiedzał dwory i dworki, gdzie w jednym pomieszczeniu zebrane były pokarmy do święcenia. Było to całe jedzenie, które potem spożywano podczas wielkanocnego śniadania i całych świąt.
Na wioskach wszyscy zbierali się w jednym miejscu, przy kaplicy lub w chacie najbogatszego gospodarza i tam odbywało się święcenie.
Aby wszystkim żyło się w dobrobycie i bez żadnych złych mocy duchów, okrążano chatę ze święconką trzy razy.
Święconka
Święconka lub święcone (dotyczy niektórych regionów Polski) to nazwa pokarmów – głównie jaj, chleba, wędlin, chrzanu itp. – które zostają poświęcone w Wielką Sobotę w Kościołach katolickich. Tradycja ta dotyczy Polski oraz innych krajów europejskich.
Co się daje do święconki?
Pokarmy, które najczęściej wchodzą w skład święconki:
- jaja jako symbol nowego życia, często w postaci pisanek czy kraszanek
- baranek, który niegdyś formowany był z masła lub ciasta w specjalnych formach i posypywany cukrem pudrem i koniecznie z chorągiewką z napisem Alleluja – symbol zmartwychwstałego Chrystusa
- sól kuchenna, która stanowi symbol oczyszczenia i miała chronić przed zepsuciem
- chleb
- wędlinę
- chrzan
- miód
- pieprz
- babka wielkanocna, które nieraz w Polsce zastępowane są ciastami świątecznymi
Do niesienia święconki używane są koszyki wykonane najczęściej z wikliny. Przystrajane są listkami bukszpanu lub borowiny.